Sunday, May 28, 2006

Wielki Mur













Pierwsze odcinki muru zaczęły powstawać około VI wieku p.n.e. jednak akcję budowania muru jako jednolitej struktury rozpoczął pierwszy cesarz Chin Qin Shi Huang Di w III wieku p.n.e.. Oblicza się, że w budowę muru zaangażowanych było aż 3,5 mln osób, czyli 70 % ludności ówczesnych Chin. Praca ponad siły zbierała straszliwe żniwo, przy pracach zmarło ponad 1 mln ludzi. Ucisk spowodowany tą pracą przy tej gigantycznej budowli spowodował, że rok po śmierci cesarza, w 209 roku p.n.e. chłopi wzniecili powstanie i dynastia Qin upadła. Później jego budowę na zmianę porzucano na całe stulecia, a następnie z małym skutkiem próbowano ponownie podejmować budowe, jednak Mur za dynastii Qin, nie został nigdy ukończony.

Znaną do dziś postać mur uzyskał dopiero za dynastii Ming (1368), w XII wieku. Dynastia ta odczuwając duży nacisk ludów Mongolskich, postanowiła zbudować, w oparciu o wciąż istniejące fragmenty starożytnego muru, ciągły system fortyfikacji - od granic Korei aż po pustynię Gobi. System ten składał się nie tylko z samego muru, ale także z przylegających do niego osad nadgranicznych, faktorii handlowych, oraz szerokiego na blisko 1 km, pasa "spalonej" ziemi.

Oprócz bezpośredniej ochrony przed najazdami ludów z Wielkiego Stepu mur miał duże znaczenie handlowe, ochraniając na całej swojej długości chińską część Jedwabnego Szlaku.

Mur, nawet w czasach swojej świetności, nie spełniał nigdy roli fortyfikacji zdolnej przeciwstawić się długiemu oblężeniu przez silną armię. Jak powiedzial Dzingis Khan: "siła muru zależy od odwagi ludzi, którzy go bronią". Stanowił jednak dość skuteczną zaporę przed nieskoordynowanymi atakami małych ord, zapewniając względny spokój na terenach przygranicznych i umożliwiając prowadzenie handlu wzdłuż Jedwabnego Szlaku. W sytuacji zmasowanego ataku zorganizowanej armii, mur był niemal całkowicie bezużyteczny i mógł co najwyżej spełniać rolę systemu wczesnego ostrzegania.

W jego historii mur był wielokrotnie skutecznie forsowany przez ludy z Wielkiego Stepu (Hunów, Turków i Mongołów). W końcu po pokonaniu w XVII wieku dynastii Ming przez Mandżurów, mur znalazł się wewnątrz państwa Nurhaciego i jego następców. W efekcie stracił jakiekolwiek znaczenie strategiczne.

Mur chiński jest największą budowlą tego typu na świecie. Wbrew miejskim legendom, Mur chiński nie jest widoczny "gołym okiem" z odległego kosmosu (już choćby z księżyca), natomiast z niskiej orbity okołoziemskiej widocznych jest też wiele innych budowli, np: autostrady.

Najlepiej odrestaurowany, przez co najpopularniejszy wsrod turystow odcinek muru znajduje się w Badaling. My wybraliśmy się na tzw "dziki mur" gdzie większość budowli nie była naprawiana od wielu lat. Podczas 10 km "spaceru" przekonalismy sie ze mur jest naprawde WIELKI i ze budowa czegos takiego w takim miejscu to byl naprawde
szalony pomysl!


Żółta linia to granica Chińsko-Mongolska, czerwona to Wielki Mur

1 comment:

Anonymous said...

jak zwykle swietne zdjęcia